Jednym z najczęstszych pytań, które słyszymy od naszych klientów, jest: "Czy panele fotowoltaiczne działają zimą?". Wiele osób ma obawy, że inwestycja w fotowoltaikę w polskim klimacie może nie być opłacalna ze względu na zimowe warunki. W tym artykule rozwiejemy powszechne mity i przedstawimy fakty dotyczące pracy instalacji fotowoltaicznych w sezonie zimowym.
Mit 1: "Zimą panele nie produkują energii"
Fakt: Panele fotowoltaiczne działają przez cały rok, również zimą. Produkcja energii jest oparta na promieniowaniu słonecznym, a nie na temperaturze powietrza. Nawet w pochmurne dni panele generują energię, choć oczywiście w mniejszej ilości niż w słoneczne.
Co więcej, w słoneczne, mroźne dni panele często działają bardzo wydajnie. Niższa temperatura powietrza korzystnie wpływa na sprawność modułów fotowoltaicznych - im chłodniejsze ogniwa, tym wyższa ich wydajność. Temperatury paneli powyżej 25°C powodują spadek efektywności, dlatego chłodne, słoneczne dni zimowe są idealne dla fotowoltaiki.
Mit 2: "Śnieg całkowicie blokuje produkcję energii"
Fakt: Cienka warstwa śniegu na panelach nie blokuje całkowicie produkcji energii. Światło słoneczne potrafi przenikać przez niewielką warstwę śniegu, a ciemna powierzchnia paneli nagrzewa się pod wpływem promieni słonecznych, co przyspiesza topnienie pokrywy śnieżnej.
Dodatkowo, większość współczesnych instalacji montuje się pod kątem 30-40 stopni, co sprzyja samoistnemu zsuwaniu się śniegu. Przy intensywnych opadach śniegu może być konieczne ręczne odśnieżanie, ale to raczej wyjątek niż reguła w polskich warunkach klimatycznych.
Mit 3: "Zimą nie ma wystarczająco dużo słońca"
Fakt: Rzeczywiście, dni zimą są krótsze, a słońce znajduje się niżej nad horyzontem, co zmniejsza ilość promieni słonecznych docierających do paneli. Jednak nie oznacza to, że produkcja energii całkowicie ustaje.
W Polsce zimą (od listopada do lutego) instalacja fotowoltaiczna produkuje około 15-20% rocznej produkcji energii. Pozostałe 80-85% pochodzi z miesięcy wiosennych, letnich i jesiennych. Taka sezonowość jest normalnym zjawiskiem i jest uwzględniana przy projektowaniu instalacji.
Mit 4: "Krótkie dni zimą sprawiają, że fotowoltaika jest nieopłacalna"
Fakt: Opłacalność fotowoltaiki należy rozpatrywać w perspektywie całorocznej. System net-billing pozwala na bilansowanie energii w okresie całego roku. Nadwyżki energii wyprodukowane latem można "przechować" w sieci i wykorzystać zimą.
Co więcej, różnice w produkcji energii między latem a zimą są naturalne i nie podważają ogólnej opłacalności instalacji. Właściwie zaprojektowany system uwzględnia te sezonowe wahania.
Mit 5: "W Polsce jest zbyt mało słońca dla opłacalnej fotowoltaiki"
Fakt: Polska ma bardzo podobne warunki nasłonecznienia jak np. Niemcy, a tam fotowoltaika rozwija się niezwykle dynamicznie od wielu lat. Roczne nasłonecznienie w Polsce wynosi około 1000-1100 kWh/m², co jest wartością wystarczającą dla efektywnej pracy instalacji fotowoltaicznych.
Co ciekawe, różnice w nasłonecznieniu między południem Polski a północą są stosunkowo niewielkie, około 10-15%, więc instalacje fotowoltaiczne sprawdzają się dobrze w każdym regionie kraju.
Jak maksymalizować efektywność fotowoltaiki zimą?
Istnieje kilka sposobów, które pozwalają zwiększyć wydajność instalacji fotowoltaicznej w okresie zimowym:
1. Odpowiedni kąt nachylenia paneli
Dla maksymalizacji rocznej produkcji energii w Polsce optymalny kąt nachylenia paneli wynosi około 35 stopni. Jeśli jednak zależy nam szczególnie na poprawie produkcji zimowej, warto rozważyć montaż pod większym kątem, nawet do 45-50 stopni. Taki kąt lepiej wykorzystuje niskie zimowe położenie słońca i dodatkowo sprzyja samoistnemu zsuwaniu się śniegu.
2. Regularne czyszczenie paneli
Zimą warto zwracać uwagę na ewentualne zaleganie śniegu na panelach. W przypadku intensywnych opadów można rozważyć delikatne odśnieżenie paneli przy użyciu specjalnych narzędzi (nigdy nie używaj ostrych przedmiotów, które mogłyby zarysować powierzchnię paneli).
3. Właściwe wymiarowanie instalacji
Już na etapie projektowania warto uwzględnić sezonowe różnice w produkcji. Instalacja powinna być tak zwymiarowana, aby pokrywać zapotrzebowanie energetyczne budynku w skali całego roku, uwzględniając zarówno nadwyżki letnie, jak i niedobory zimowe.
4. Magazyny energii
Dobrym rozwiązaniem uzupełniającym instalację fotowoltaiczną są magazyny energii. Pozwalają one gromadzić nadwyżki energii wyprodukowane w ciągu dnia i wykorzystywać je wieczorem i w nocy. Jest to szczególnie przydatne zimą, gdy produkcja jest niższa, a zużycie energii (oświetlenie, ogrzewanie) często wyższe.
Podsumowanie - czy fotowoltaika opłaca się zimą?
Odpowiedź brzmi: tak, fotowoltaika opłaca się również zimą, choć produkcja energii jest wtedy niższa. Nowoczesne instalacje fotowoltaiczne są projektowane z myślą o całorocznej pracy, uwzględniając sezonowe wahania produkcji.
Zimowa produkcja energii, choć niższa, stanowi ważny element całorocznego bilansu energetycznego. Dzięki systemowi rozliczeń net-billing, nadwyżki energii wyprodukowane latem mogą być "przechowane" na zimę.
Co więcej, stały rozwój technologii fotowoltaicznych sprawia, że współczesne panele coraz lepiej radzą sobie w trudniejszych warunkach oświetleniowych, co poprawia ich zimową wydajność.
Jeżeli masz więcej pytań dotyczących pracy instalacji fotowoltaicznej zimą lub rozważasz inwestycję w fotowoltaikę, skontaktuj się z nami. Nasi eksperci chętnie udzielą Ci szczegółowych informacji dopasowanych do Twojej sytuacji.
